امنیت در شبکه

تکنولوژی شبکه‌های بیسیم پیشرفت چشمگیری در سالهای اخیر داشته است، به گونه‌ای که توجه همگان را به خود جلب کرده است. اما با توجه به جذابیت و کاربرد بالای آن در زندگی امروزه آنچه که در این شبکه‌ها حائز اهمیت میباشد امنیت آنهاست.
با در نظر گرفتن لزوم آگاهی از خطرات احتمالی در استفاده از شبکه‌ها، تاکید بسیار بر استفاده از روش‌های امنیتی می‌شود. از شبکه‌های خانگی و کوچک گرفته تا سازمان‌ها و ادارات بزرگ و دولتی که اهمیت امنیت در آنها بیشتر و بیشتر می‌شود.

مزیت استفاده از شبکه‌های بیسیم عدم نیاز به ساختار فیزیکی و عدم نیاز به جابجایی و نقل و انتقال تجهیزات متصل در اینگونه شبکه‌هاست. به نوعی پیاده سازی این شبکه‌ها با توجه به اینکه نیاز به کابل‌کشی بین نودهای مختلف شبکه وجود ندارد فرآیند کم هزینه‌تری در راه‌اندازی یک شبکه می‌باشد. و البته این موضوع انعطاف پذیری شبکه‌های بیسیم را بالاتر می‌برد، چون در آن نیاز به جابجایی اجزاء شبکه و همچنین محدودیت مکانی وجود ندارد. این موضوع را نباید نادیده گرفت که افزایش نرخ خطا در ارسال و دریافت داده‌ها و همچنین عدم اطمینان از وجود یک ارتباط پایدار در این شبکه‌ها به چشم می‌آید.

راهکارهای امنیتی

با توجه به گسترش روزمره استفاده از مودم روترها و اکسس پوینت های بیسیم برای مصارف خانگی و همچنین ادارات و سازمان‌ها، یکی از مواردی که باید برای نصب اینگونه دستگاه‌ها به آن توجه داشت رمزگذاری به منظور جلوگیری از سوء استفاده‌های احتمالی در این شبکه‌هاست. لایه‌های مختلفی برای افزایش امنیت وجود دارد. که از ابتدایی‌ترین آن‌ها میتوان به روش‌های زیر اشاره کرد:

1- تعریف نام برای شبکه وایرلس. (در صورتیکه اسم پیش فرض دستگاه را تغییر ندهید این امکان وجود دارد که سوء استفاده کنندگان با توجه به نام دستگاه براحتی به آدرس آی‌پی آن دسترسی پیدا کنند)

2- تغییر آی‌پی پیش فرض دستگاه. این عمل نیز باعث پیچیده‌تر شدن دسترسی به تنظیمات دستگاه و در پی آن افزایش امنیت می‌شود.

3- تعریف رمز عبور پیچیده. هرچه رمز عبوری که تعریف میکنید پیچیده‌تر باشد به این معنا که ترکیبی از حروف و اعداد و نشانه‌ها باشد امنیت را در شبکه خود بالاتر میبرید.

پروتکل‌های رمزگذاری(encryption)

بعد از گذراندن این مراحل نوبت به انتخاب پروتکل‌های رمزگذاری (encryption) میرسد. شاید در ابتدا توجه‌ای به این بخش نشود به دلیل اینکه ممکن است کار با آن در نظر افراد پیچیده باشد.

شرایطی را در نظر بگیرید که هکری به صورت غیر قانونی به شبکه شما دسترسی پیدا کرده و با هویت شما فعالیت‌های مجرمانه انجام دهد که در این حالت از نظر قانون شما بعنوان مجرم شناخته می‌شوید. حتی اگر رمز عبور قدرتمندی هم تعریف کنید باز هم امکان اینکه هکرها براحتی بتوانند به شبکه شما دسترسی پیدا کنند زیاد است. بنابراین با توجه به اهمیت هرچه بیشتر حفظ امنیت بهتر است تفاوت بین پروتکل‌های امنیتی را دانسته و از آنها استفاده کنیم.

خواندن این مقاله به شما پیشنهاد می شود: عیب یابی یک شبکه کامپیوتری

تفاوت پروتکل‌های WPA، WEP و WPA2 در رمزگذاری وایرلس

WEP چیست؟

Wired Equivalent Privacy که محرمانگی معادل سیمی و یا امنیت مشابه با شبکه‌های با سیم هم خوانده می‌شود بدلیل قدمت و سازگاری آن با دستگاه‌های قدیمی از پر کاربردترین روش‌های رمزگذاری بیسیم به شمار می‌رود. البته این نکته که این پروتکل معمولا اولین گزینه برای انتخاب نوع رمزگذاری در منوی روترها و دستگاه‌هاست نیز بی تاثیر در پر استفاده بودن آن نیست. در سپتامبر 1999، WEP بعنوان استاندارد امنیت Wi-Fi به ثبت رسید. اوایل به دلیل محدودیت‌هایی که وجود داشت این الگوریتم مبتنی بر رمزگذاری 64 بیتی بود و از امنیت بالایی برخوردار نبود. بعدها که به ورژن 128 بیتی ارتقا پیدا کرد استفاده از این روش رایج‌تر شد. اما همچنان امنیت این پروتکل تضمینی نبوده و براحتی قابل نفوذ می‌باشد. با اینکه ورژن بعدی آن یعنی نسخه 256 بیتی نیز منتشر شد و اقداماتی در جهت تقویت این سیستم و تغییر در الگوریتم آن صورت گرفت اما در سال 2004 سازمان Wi-Fi Alliance رسما این روش را منسوخ اعلام کرد. در سال 2005، FBI با چندین نمایش رایگان کاربران را از ضعف این روش آگاه ساخت. لذا با توجه به آسیب پذیر بودن این روش، سیستم‌هایی که هنوز از رمزگذاری WEP استفاده می‌کنند باید به فکر جایگزین آن با روش‌های جدیدتر و امن‌تر باشند.

WPA چیست؟

Wi-Fi Protected Access و یا دسترسی حفاظت شده وای فای یک روش جایگزین بعد از WEP بود که توسط همان سازمان (Wi-Fi Alliance) در سال 2003 یعنی یکسال قبل از کنار گذاشتن روش WEP ارائه شد. فرآیند رمزگذاری در این روش پیشرفت قابل توجهی نسبت به روش WEP داشت و از نفوذ هکرها به اطلاعات شبکه جلوگیری می کرد. پروتکل WPA مبتنی بر دو الگوریتم AES و TKIP می‌باشد که به توضیح این دو روش در ادامه می‌پردازیم. در کل این روش در دو نسخه Personal و Enterprise منتشر شده است.

در روش Personal برای حفظ اطلاعات شبکه از حملات احتمالی هکرها از روش رمزگذاری 256 بیتی با نام Pre-Shared Key(PSK) استفاده می‌شود. پرکاربردترین ساختار در این مدل WPA-PSK می‌باشد.

در نسخه Enterprise برای اینکه کاربری بتواند وارد شبکه شود باید توسط یک سرور تایید و یا عدم تایید شود. برای احراز هویت در این روش از RADIUS استفاده می‌شود. توسط سرور اجازه ورود به کاربر و تبادل اطلاعات در شبکه داده می‌شود.

WPA2 چیست؟

WPA2 بعنوان یک روش جایگزین برای WPA در سال 2006 ارائه شد که کاملا با استاندارد 802.11i همخوانی دارد. مهمترین ویژگی آن که نسبت به روش WPA متفاوت بود استفاده اجباری از AES بجای TKIP (البته لازم به توضیح است الگوریتم TKIP بعنوان گزینه پشتیبان همچنان در نسخه WPA2 وجود دارد) و همچنین معرفی CCMP (یک پروتکل رمزنگاری که از کلیدهای 128 بیتی استفاده می‌کند) بود. تمامی خصوصیاتی که در WPA پشتیبانی نمیشد در این نسخه پشتیبانی می‌شود. حفاظت اطلاعات سطح بالا و همچنین احراز هویت قوی در آن به چشم می‌آید. در حال حاضر برای کاربران خانگی WPA2 گزینه مناسبی می‌باشد. حمله از طریق WPS همچنان بعنوان یک حفره باز در این روش وجود دارد که بیشتر شبکه‌های بزرگ و تجاری را تهدید میکند و خطری متوجه کاربران خانگی نمی‌باشد.

WPA3 چیست؟

بعد از حدود 14 سال نسل بعدی استاندارد های امنیت وای فای برای جبران کمبودهای روش WPA2 برای بهینه کردن رمزگذاری شبکه های وای فای به بازار آمده است. WPA3 ویژگیهای جدیدی به استاندارد WPA2 اضافه میکند که امنیت شبکه را تقویت کند. WPA3 در دو حالت WPA3-Personal که امنیت را برای کاربران خانگی تا جایی بالا می برد که حدس زدن رمز عبور ورود به شبکه را بسیار سختتر می کند و WPA3-Enterprise که در سازمان ها و ادارات دولتی از دیتاهای امنیتی و حساس به خوبی محافظت می کند و قدرت رمزگذاری را موثرتر می کند، کار میکند.
لازم به توضیح است که تولید محصولات جدید وایرلس نیاز به یک گواهینامه اجباری برای پشتیبانی از روش کدگذاری WPA3 دارند.

استفاده از مک آدرس فیلترینگ

تعریف MAC Address ممکن است در ابتدا کمی پیچیده به نظر برسد. ولی یکی از روش هایی است که می تواند به امنیت شبکه کمک کند. البته در استفاده از این روش مواردی وجود دارد که باید حتما در نظر گرفته شود. به دلیل اهمیت استفاده از این روش و همچنین توضیح مفصل روش های پیاده سازی آن در مقاله جامع به این موضوع پرداختیم که در صورت تمایل می توانید آن را مطالعه کنید.

برای آشنایی بیشتر با MAC Address Filtering بخوانید: مک آدرس فیلترینگ و نحوه فعالسازی آن